Homilie Pater Lukas Martens 25 februari 2024 : 2de zondag van de Veertigdagentijd

De enige veelgeliefde

In de Schrift gaat het om altijd de liefde, om een liefdevolle verbondenheid tussen mensen onderling, tussen mens en God. Alleen van hieruit kunnen wij moeilijke passages in de Schrift begrijpen. We spreken gemakkelijk over geloof. Maar wat is geloof? Wat is de kern van geloven? Is het niet: zich geliefd mogen weten? Zich de enige, de veelgeliefde mogen weten van iemand? Zich uitverkoren mogen weten? Zo wist Abraham zich uitverkoren en gezegend door God, zo wist Isaak zich de enige, veelgeliefde van zijn vader, zo wist Jezus zich de veelgeliefde van de Vader in de hemel. Voor iemand de enige mogen zijn, dat maakt diep gelukkig. Wat een geluk zich door God bemind te mogen weten als enige, alsof Hij maar één persoon had om lief te hebben!

Geloof geproefd

Geloven is zich geliefd weten, zich in liefde verbonden mogen weten met God, met mensen. Maar dit geloof is niet goedkoop, het is kostbaar, zo kostbaar dat het gelouterd wordt in de beproeving. En dat zijn de vragen die wij ons dan stellen: Moet dàt er nu ook nog bij komen? Waarom moet míj dat juist overkomen? Dàt was mij nu zo dierbaar geworden, dat gaf mij zekerheid en toekomst, en nu moet ik ook dat loslaten.

Geloofsgevecht

Geloof moet vechten tegen een diepe argwaan in ons menselijk hart. De argwaan dat God niet helemaal te vertrouwen is, dat Hij veeleisend is, ons soms aan ons lot over laat, soms zelfs zijn eigen werk teniet doet. God die zijn gelaat voor ons verbergt. Voor de leerlingen werd het een moeilijke periode. Jezus had voor de eerste keer zijn lijden voorspeld. Hij zou verworpen worden door de religieuze overheden, ter dood worden gebracht en weer opstaan. Als de leerlingen zich schamen over Jezus’ woorden, zal Jezus zich schamen over hen wanneer Hij komt in de heerlijkheid van Zijn Vader. We begrijpen dat de leerlingen nood hadden aan ondersteuning om stand te kunnen houden in het geloof.

Iets heerlijk

Daarom neemt Jezus hen mee naar een hoge berg en daar zijn ze getuige van een stukje heerlijkheid. Het wordt voor hen een belangrijke geloofservaring die hun hele leven zal bijblijven. Zij mogen iets van Jezus’ Godheid zien, zij zien Mozes en Elia die de ganse geloofstraditie vertegenwoordigen. Jezus is dus op de goede weg. Zij horen de stem van de Vader: Dit is mijn veelgeliefde Zoon, luistert naar Hem.

Luisteren

Dat luisteren is de kern. Zij moeten luisteren naar wat Jezus zegt, ook als het gaat over de weg die loopt over verwerping, lijden en kruis heen. Abraham is het voorbeeld van iemand die luistert en doet. ‘Hier ben ik’, is zijn leidmotief geworden. ‘Hier ben ik, mij geschiede naar uw Woord. Spreek, Heer, uw dienaar luistert.’ Omdat Abraham luisterde en deed wat God hem opdroeg, werd hij zo gezegend dat in hem alle volken zullen gezegend worden. Omdat Jezus luisterde naar zijn Vader en resoluut koos voor de weg naar Jerusalem, is Hij de Verlosser geworden van alle mensen.

Niet gespaard

God spaarde Isaak. De God van de Bijbel heeft nooit mensenoffers gewild, in tegenstelling tot de omliggende volkeren. Geen mensenkind mag opgeofferd worden voor wie of wat dan ook. Maar God heeft zijn eigen Zoon niet gespaard, voor ons allen heeft Hij Hem overgeleverd. Dat is een mysterie van Liefde dat we alleen in stil geloof tot ons kunnen laten doordringen. De meest gruwelijke terechtstelling die er bestond in die tijd werd Jezus aangedaan, maar die terechtstelling is ook de grootste overwinning geworden op het kwaad. Blijf geloven, dan zal je Gods heerlijkheid zien.

Geloofservaring

Om in geloof stand te kunnen houden hebben ook wij nood aan een geloofservaring, aan momenten van heerlijkheid, die ons motiveren om te blijven luisteren naar Gods Woord, om los te laten wat ons teveel vasthoudt, om wat we concreet meemaken aan moeilijkheden ergens te herkennen in de Schrift. We hebben een geloofservaring nodig om te beseffen dat God toekomst schenkt door menselijkheid te bevorderen. Die menselijkheid maakt het mee mogelijk dat wij ons bemind kunnen weten, dat ook wij ons een veelgeliefde zoon, een veelgeliefde dochter kunnen weten, ondanks zoveel wat dat zou kunnen tegenspreken. De hoop van de mens is de hoop van God en de belangen van God zijn de belangen van de mens. Of om het te zeggen met Ireneus van Lyon: De glorie van God is levende mens en het leven van de mens is het aanschouwen van God.

Eucharistische gedaanteverandering

Elke eucharistie is een stukje gedaanteverandering. Brood en wijn worden Lichaam en Bloed van Christus, opdat ook wij Lichaam en Bloed van Christus zouden worden voor onze wereld in nood.