Homilie Pater Paul De Bois 28 maart 2024 : Witte Donderdag

Met twee eigenlijk heel eenvoudige gebaren van Jezus wordt aangegeven wat Witte Donderdag betekent.

Jezus volgen wil zeggen: dienstbaar zijn naar elkaar toe. Dat wordt duidelijk bij de voetwassing. Niets mag ons daarbij te veel zijn. Jezus zelf schrok er niet voor terug het werk van een slaaf op zich te nemen.

Als we proberen Jezus te volgen, dan laat Hij ons niet alleen: Het brood, gebroken en gedeeld, staat voor gemeenschap. Het is het lichaam van Christus, dat we samen delen als een teken van eenheid en verbondenheid.

In de Eucharistie (het Heilig Avondmaal) wordt het brood geconsacreerd en verandert het in het Lichaam van Christus.
Dit herinnert ons aan Jezus’ offer en zijn aanwezigheid in ons midden.

Het brood symboliseert ook voeding, zowel fysiek als spiritueel. We worden gevoed door het Woord van God en door de gemeenschap van gelovigen.

De wijn, vergoten en gedeeld, vertegenwoordigt het bloed van Christus. Het is het teken van het nieuwe en eeuwige verbond tussen God en de mensheid.

Door de wijn te drinken, herinneren we ons Jezus’ offer en zijn liefde voor ons. Het is een uitnodiging om deel te nemen aan zijn verlossing en genade.

De wijn symboliseert ook vreugde en overvloed. Het is een feestelijke viering van Gods liefde en genade.

Dus in brood en in wijn komen we samen, verbinden we ons met elkaar en met God. Het is een heilige handeling die ons herinnert aan de diepe mysteries van ons geloof.

Beide handelingen gebeuren in een atmosfeer waarin “afscheid” in de lucht hing.

Een afscheid dat in het thema van de liefde staat, “liefde tot het uiterste”, dat wil zeggen: onvoorwaardelijk (altijd en zonder reserve) en onverdeeld (voor iedereen).
Deze liefde is het kenmerk van Jezus’ leven en Hij stelt deze liefde ook als hét kenmerkende van zijn leerlingen.

Liefde is leven geven.
Liefde is het verlangen dat de geliefde leeft.
Liefde is zorg en verantwoordelijkheid voor dat leven dragen.
Liefde is niet alleen zorgen dat de geliefde het goed heeft,
maar ook dat hij of zij goed is, leeft met een goddelijke goedheid en een ware innerlijke volkomen vrede en vreugde kent.

Ik denk dat niemand van jullie dit zullen tegenspreken. En toch… laat ons eerlijk zijn: in elk van ons roept dit ook weerstand op, net zoals bij Petrus.

Petrus die tot Jezus zegt: “Nooit in der eeuwigheid zult Gij mij de voeten wassen!” Jezus antwoordde hem: “Als gij u niet door Mij laat wassen, kunt gij mijn deelgenoot niet zijn.”

We hoorden het afgelopen zondag: Ik ben bereid met u te sterven. En daarna over zijn verloochening en zijn bittere tranen. We kunnen ons voorstellen hoe diep Petrus zich heeft geschaamd, hoe hij een grote hekel aan zichzelf had vanwege zijn bravoure en grote mond, zijn haantje de voorste-gedrag en zijn zwakheid. Vandaag opnieuw impulsief bij de voetwassing “Nooit in der eeuwigheid zult Gij mij de voeten wassen!”.

Petrus, een mens zoals wij, zondaar en gelovige. Hij is echt Jezus toegedaan. Hij acht Jezus zeer hoog, bewondert Hem, wil Hem volgen, wil zijn leerling zijn, wil met Hem meedoen, maar met alle goede bedoelingen heeft hij ook de neiging zijn leermeester te willen corrigeren.

Petrus en de andere leerlingen hebben niet door wat er staat te gebeuren. Ze vermoeden misschien iets, ze voelen de sfeer, maar het is helemaal niet duidelijk. Ze weten niet wat Judas aan het doen is, ze horen de Woorden van Jezus, plechtige Woorden, dramatische Woorden, geheimzinnige Woorden, maar wat ze betekenen, dat is voor hen nog lang niet duidelijk.

De Evangelist Johannes is de enige die in zijn Evangelie schrijft over de voetwassing. Johannes schrijft weinig over het Laatste Avondmaal zelf. Daar hebben de andere drie Evangelisten uitgebreid over gesproken. Johannes vult slechts aan wat hij nog mist.

In de Eucharistie vieren we dat we deelgenoot mogen zijn van Christus, heel concreet. Hij zegt: Dit is mijn Lichaam, dit is mijn Bloed, doet dit tot gedachtenis aan Mij. In de Eucharistie gebeurt dat wat Jezus over de wijnrank zegt: “Elke rank die wel vrucht draagt zuivert Hij, opdat zij meer vrucht mag dragen. Gij zijt al rein dankzij het woord dat Ik tot u gesproken heb. Blijft in Mij, zoals Ik in u” Johannes 15, 2-3).

Op Witte Donderdag gedenken we hoe Jezus ons dit mysterie van de Eucharistie heeft nagelaten, Hij geeft zijn leven voor ons om ons helemaal zuiver te maken, om voor ons Brood de Levens te worden en ons zo te voeden en kracht te geven. Hij geeft zijn leven om voor ons de wijnstok te worden zodat wij met Hem verbonden kunnen leven. Hij geeft zijn apostelen de opdracht dit voort te zetten, totdat Hij komt. Dat vieren wij hier en nu, op deze avond, onze verbondenheid met Hem en zo met God en elkaar. Amen.