Homilie Pater Paul De Bois 9 mei 2024 : Hoogfeest Hemelvaart van de Heer

Alle vier de evangelisten schilderen ons het verhaal van de hemelvaart van Jezus. Ze doen dat op nogal uiteenlopende wijze.

De oudste evangelist Marcus heeft eigenlijk niets over de hemelvaart geschreven. Het slot van het evangelie, waarin staat dat Jezus ten hemel werd opgenomen, is waarschijnlijk pas later aan het evangelie toegevoegd, toen de andere evangelies reeds geschreven waren.

Ook Matteüs vermeldt de hemelvaart nog niet. De leerlingen komen daar op een berg bij elkaar en vandaar zendt Jezus hen de wereld in. Johannes spreekt op een heel eigen manier over de hemelvaart. Vlak voor zijn dood spreekt Jezus over zijn terugkeer naar zijn Vader en zegt dan: ‘Als Ik ben heengegaan en een plaats voor u bereid heb, kom Ik terug om u op te nemen bij Mij’.

Alleen Lucas vertelt heel duidelijk hoe Jezus, terwijl Hij zijn leerlingen zegende, zich van hen verwijderde en ten hemel werd opgenomen.

Ik vind het verhaal van Jezus’ hemelvaart eerder wat moeilijk, duister, fantastisch, ongeloofwaardig. Wat moet je je daar nu in godsnaam bij voorstellen?

Wat betekent die hemelvaart nu? Het is zeker dat het niets te maken heeft met ruimtevaart.

Lucas heeft in een beeldrijke taal, in een literaire vorm van zijn tijd, willen uitdrukken wat de leerlingen ervaren hebben na de verrijzenis van Jezus.

Opnemingsverhalen van grote mannen, die aan de ogen van de toeschouwers onttrokken en in de goddelijke sfeer opgenomen werden, waren in de literatuur van die tijd geen uitzondering.

Zo’n literair verhaal heeft Lucas geschreven om uitdrukking te geven aan het feit dat Jezus afscheid van hen nam en terugkeerde naar de Vader.

Deze gebeurtenis moet aantonen dat Jezus de Heer is, dat Hem alle macht gegeven is in de hemel en op aarde, en dat de Heer in zijn Kerk ervaarbaar blijft door de kracht en de inspiratie van de heilige Geest.

Het literaire kader dient om een onuitsprekelijk mysterie over de verhouding tussen de Vader, de Zoon en de Geest te verwoorden.

Hemelvaart wil zeggen dat Jezus is aangesteld als hoofd van de Kerk, die vol is van zijn Geest. Zo moet nu de Kerk de zending van Jezus voortzetten onder alle volkeren. Zij moet een teken van heil worden in deze wereld. Zij moet een liefdegemeenschap scheppen waarin alle mensen zich door God aanvaard weten, waar plaats is voor ieder afzonderlijk en voor alle culturen.

Hemelvaart verwijst ook naar onze zending als christenen. ‘Waarom zouden we alleen maar blijven opkijken naar de hemel?’ Wanneer Jezus ons een heel duidelijke opdracht geeft: ‘Wees mijn getuigen tot aan de uiteinden van de aarde’ .

De hemelvaart van de Heer is de voorwaarde opdat de Geest ons gegeven kan worden. De Heilige Geest wordt immers gezonden om Christus op te volgen. Hij neemt de plaats in van Jezus. De lichamelijke afwezigheid in de wereld van Jezus maakt mogelijk dat de Geest voorgoed aanwezig komt. Omdat de Geest Geest is, kan Hij overal en altijd aanwezig zijn en zo ons mensen nog meer verbinden met God en met Christus dan de mensengestalte van Jezus dit kon doen. Maar vandaag, op Hemelvaart, leren we eerst nog twee dingen die op het eerste zicht tegenstrijdig lijken maar toch samen gaan.

Er is het onderscheid tussen onze aardse tijd en Gods tijd. Op Hemelvaartsdag wordt Jezus uit ons zicht weggenomen, dus uit onze aardse tijd. Hij behoort nu tot een andere wereld, tot Gods tijd, waarop wij ons voorbereiden, maar waarin wij nog niet volledig aanwezig zijn.

Anderzijds maken we dat onderscheid eigenlijk enkel om Gods tijd in de aardse tijd te voegen. Dat is mogelijk omdat het op Hemelvaart nog steeds gaat om de mens Jezus. Het is de verrezen mens Jezus die een plaats krijgt “aan de rechterhand van de Vader”. Het is de mens Jezus, zoals dat eens ook met ons het geval zal zijn.

De concrete boodschap die hemelvaart voor ons heeft is dat wij al onze dagelijkse activiteiten kunnen beleven in verbondenheid met de verrezen Jezus. Alles wat we doen, alles wat we zeggen, kan de afdruk van zijn verrijzenis dragen.
Hemelvaart betekent voor ons niet droefheid, omdat Jezus aan ons oog onttrokken is… hemelvaart nodigt uit tot vreugde en hoop, want Jezus is bij zijn Vader en toch ook dicht bij ons.

We vieren dus niet dat Hij ons verlaten heeft. Wat we wel vieren is dat Hij ons bij zijn hemelvaart de zending heeft toevertrouwd die Hijzelf van zijn Vader heeft gekregen, en dat is dat Hij de wereld moet uitbouwen tot een hemel op aarde. Een hemel van liefde, vrede, barmhartigheid, gerechtigheid. We moeten Jezus dus helemaal niet nastaren bij zijn hemelvaart.