Homilie Pater Paul De Bois 20 april 2025 : Hoogfeest van Pasen

Met enkele vluchtige trekken beschrijft de evangelist Johannes het gebeuren op de paasmorgen. Het lijkt wel alsof iedereen op de been is: Maria Magdalena, Petrus en de beminde leerling…

Het doet me denken aan een zin uit de kruiswegmeditatie aan het Coloseum in Rome. Een meditatie die de paus dit jaar zelf schreef: “De kruisweg is de weg van wie in beweging zijn en onderbreekt onze gewone wegen zodat we van moeheid naar vreugde komen”.

Wij waren vanmorgen ook op weg … op weg naar hier, om samen het Pasen van de Heer te vieren. Om samen onze vreugde om het Pasen van de Heer te vieren. 

In het Evangelie horen we over de verwarring van Maria Magdalena. Ook wij stellen ons de vraag: “Wat betekent Pasen voor mij?”

Pasen vieren moet een vreugdevol gebeuren zijn … en toch … “we maken rare tijden mee” hoor ik mensen zeggen. Ook de media spreken van “een nieuwe wereldorde”. Belangrijke landen worden geleid door wereldleiders van bedenkelijk allooi. Het kleurt allemaal ons dagdagelijkse leven én zelfs onze geloofsbeleving. Het brengt voor veel mensen verwarring en onzekerheid. 

Ik vind het niet vanzelfsprekend om over Pasen te spreken wanneer elke dag opnieuw afschuwelijke oorlogsbeelden voorbij komen. Steeds meer mensen lijden onder de handelsoorlogen en de stijgende levenskosten. Ik kan niet anders dan me afvragen “God, mijn God, waarom heb Je ons verlaten?” Hoe moet ik dan in dit alles het verhaal van Pasen plaatsen? Het is vanouds toch de vraag van mensen: God, hoe is uw naam, waar zijt Gij te vinden? Telkens weer klinkt het: toon U aan ons in onze nood, ontferm U over ons. 

Hoe groot moet de ontreddering geweest zijn bij de vrouwen toen ze zagen dat het gestorven lichaam van Jezus weg was. Er was enkel grote stilte en verlatenheid.

Zo af en toe lees ik graag teksten uit de eerste eeuwen van de Kerk. De oudste bewaarde paashomilie is van Melito, bisschop van Sardes. Ik citeer een stukje uit die oude homilie waarin hij Christus zelf aan het woord laat: “De Heer bekleedde zich, omdat Hij goed was, met de mens en leed voor de lijdenden, werd geboeid voor de gevangenen, veroordeeld voor de schuldigen, in het graf gelegd voor de doden, maar verrees uit de doden en sprak met luide stem: “Ik heb de veroordeelden verlost, Ik heb hen die de begraven zijn opgewekt. Wie zal Mij tegenspreken? Ik, zegt Hij, ben de Christus, die de dood heeft vernietigd, die over de vijand heb gezegevierd, die de hel heb bespot, die de sterke heb geboeid en de mens heb meegenomen naar het hoge der hemelen: Ik, zegt Hij, die de Christus ben.”

Bisschop Melito vertelt zijn gelovigen in een notendop waarover Pasen gaat. Toegegeven dat het een stijl is die we vandaag niet meer hanteren. Maar toch: “Ik ben de Christus, die de dood heeft vernietigd”…

Daarom zingen we uitbundig halleluja met Pasen. “Wij zijn blij omdat Christus niet in het graf is gebleven; omdat Hij tot de wereld der levenden behoort en niet tot die van de doden; omdat Hij - zoals we bij de ritus van de paaskaars zeggen - Alpha en Omega tegelijkertijd is, omdat Hij niet alleen gisteren, maar ook "vandaag en tot in eeuwigheid" is (Heb. 13, 8)” 

Zowel het Evangelie in de Paaswake als op Paasdag vertellen van een graf dat leeg is. Het lijkt wel het complete einde van het Jezusverhaal. De cruciale vraag wordt gesteld door twee mannen in een stralend wit kleed: “Waarom zoekt ge de levende onder de doden?”

De vrouwen en de leerlingen, “zij hadden nog niet begrepen …” schrijft Johannes. Bij Lucas gaan de vrouwen en de apostelen “verbaasd nadenken over hetgeen gebeurd was”. 

In onze moderne tijd willen wij vooral begrijpen, weten, kunnen uitleggen. Maar de verrijzenis van Jezus laat zich nauwelijks uitleggen. Ja ook wij moeten verbaasd nadenken over wat er toen gebeurd is. Heb je gemerkt dat het over “verbaasd nadenken” gaat ? Net zoals bij Maria en de apostelen moet ons hart en ons verstand opengaan voor de boodschap van Pasen.

Vrouwen gaan naar het graf. Zij vinden de steen weggerold. Ze durven niet naar binnen gaan en halen er dan de leerlingen bij. Die durven wel binnen gaan. De doeken liggen netjes opgerold maar voor de rest is het graf leeg. Het lichaam is dus niet gewoon weggeroofd.

Wat Jezus gezegd en gedaan heeft, daar kunnen we nog inkomen, maar dat Hij uit de doden is opgestaan, dat ligt al veel moeilijker. Net als de eerste leerlingen zouden we dat willen verifiëren. Maar dit verhaal leert ons dat zelfs als men kan verifiëren, er toch nog altijd geloof aan te pas komt om te kunnen zien en begrijpen wat hier aan het gebeuren is. 

Geloven in de verrijzenis is niet onmogelijk. Daarmee is niet gezegd dat het eenvoudig is. Het kan eenvoudiger worden door thuis te komen in die lange liefdesgeschiedenis tussen mensen en God omdat je dan hetgeen gebeurd is, beter kan plaatsen, maar het blijft een kwestie van geloof en van liefdevol vertrouwen.

Een liefdevol vertrouwen dat ons weer hoop geeft, de komende paastijd en hopelijk nog heel lang!

Zalig Pasen!